116 – معنی حکمت صد و شانزده – تفسیر و راز زندگی – پند ۱۱۶ .
حکمت 116 نهج البلاغه .
حضرت امیرالمؤمنین [ ع ] فرمود :
چه بسا كسى كه با احسانى كه به او شود غافلگير گردد ، و با پرده اى كه بر گناهش افتد فريفته شود ، و با ستايشى كه از او شود فريب خورد . خداوند احدى را به مانند مهلتى كه به او داده آزمايش نكرده است .
( ترجمه استاد حسین انصاریان )
وَ قَالَ (علیه السلام) : كَمْ مِنْ مُسْتَدْرَجٍ بِالْإِحْسَانِ إِلَيْهِ ، وَ مَغْرُورٍ بِالسَّتْرِ عَلَيْهِ ، وَ مَفْتُونٍ بِحُسْنِ الْقَوْلِ فِيهِ ؛ وَ مَا ابْتَلَى اللَّهُ أَحَداً بِمِثْلِ الْإِمْلَاءِ لَهُ .
116 – معنی حکمت صد و شانزده – نهج البلاغه – پند ۱۱۶ – تفسیر هیلند
116 – معنی حکمت صد و شانزده – راز زندگی – پند ۱۱۶ – تفسیر هیلند
در این حکمت ، امام علی (ع) به سه عامل مهم اشاره می‌کند که می‌تواند انسان را از مسیر هدایت و سعادت دور کند .
- نعمت‌های خداوند : زمانی که انسان نعمت‌های خداوند را فراموش کند ، از شکرگزاری نسبت به آن‌ها باز می‌ماند و در نتیجه ، از مسیر هدایت و سعادت خارج می‌شود .
- ستر و پرده پوشي : زمانی که خداوند گناهان انسان را می‌پوشاند ، انسان ممکن است گمان کند که از گناهان خود مبرا است و به راه خود ادامه دهد.
- ستایش مردم : زمانی که انسان مورد ستایش مردم قرار می‌گیرد ، ممکن است مغرور شود و از راه خود منحرف گردد .
تفسیر جمله “چه بسا کسی که با احسانی که به او شود غافلگیر گردد” .
نعمت‌های خداوند می‌تواند انسان را غافل کند .
زمانی که انسان نعمت‌های خداوند را زیاد ببیند ، ممکن است از شکرگزاری نسبت به آن‌ها باز بماند و به فکر آخرت و سعادت خود نباشد .
تفسیر جمله “و با پرده اى كه بر گناهش افتد فريفته شود” .
ستر الهی می‌تواند انسان را فریب دهد .
زمانی که خداوند گناهان انسان را می‌پوشاند ، انسان ممکن است گمان کند که از گناهان خود مبرا است و به راه خود ادامه دهد .
تفسیر جمله “و با ستايشى كه از او شود فريب خورد” .
ستایش مردم می‌تواند انسان را فریب دهد .
زمانی که انسان مورد ستایش مردم قرار می‌گیرد ، ممکن است مغرور شود و از راه خود منحرف گردد .
تفسیر جمله “خداوند احدى را به مانند مهلتى كه به او داده آزمايش نكرده است” .
مهلت دادن خداوند ، بزرگترین آزمایش الهی است .
زمانی که خداوند به انسان مهلت می‌دهد ، فرصتی برای او فراهم می‌کند تا از گناهان خود توبه کند و به راه راست هدایت شود .
اما اگر انسان از این فرصت استفاده نکند ، در روز قیامت مورد عذاب الهی قرار خواهد گرفت .
تفسیر و معنی حکمت 116 نهج البلاغه
تفسیر و معنی حکمت 116 نهج البلاغه
نتیجه‌گیری
حضرت علی ( ع ) در این حکمت ، انسان‌ها را از سه عامل مهم هشدار می‌دهد .
انسان باید همواره مراقب باشد تا گرفتار این عوامل نشود و از مسیر هدایت و سعادت خارج نشود .
راهکارهای عملی برای پرهیز از این سه عامل
برای پرهیز از این سه عامل ، می‌توان راهکارهای زیر را به کار برد .
- شکرگزاری : یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از غفلت و غرور ، شکرگزاری نسبت به نعمت‌های خداوند است . زمانی که انسان نعمت‌های خداوند را شکرگزاری کند ، به آن‌ها بیشتر توجه می‌کند و از خودخواهی و تکبر دور می‌شود .
- تقوا : تقوا به معنای پرهیز از گناه و انجام واجبات است . انسان با تقوا می‌تواند از فریب شیطان و گمراهی در امان بماند .
- یاد مرگ : یاد مرگ ، انسان را از غفلت و غرور دور می‌کند و به او کمک می‌کند تا در برابر نعمت‌ها و مصیبت‌های الهی صبر و شکرگزاری کند زیرا میداند که در آخر بازگشت همه به سوی اوست و زمان خواهد گذشت .
امید است که با به کارگیری این راهکارها ، بتوانیم از این سه عامل خطرناک دوری کنیم و به سعادت و رستگاری همیشگی برسیم .